استفراغ نوزاد و رفلاکس معده + دلایل، علائم آن

رفلاکس معده در نوزادان

رفلاکس معده در نوزادان، از جمله عارضه‌هایی که ممکن است در هر کودک تازه متولدشده‌ای رخ دهد؛ رفلاکس معده، در حقیقت همان بالا آوردن محتویات معده است و معمولا هر نوزاد، بعد از اینکه به خوبی شیر می‌خورد و سیر می‌شود، چنین واکنشی را از خود نشان می‌دهد. گفتنی است که رفلاکس معده در نوزادان، امری است کاملا طبیعی، و متخصصان باور دارند اگر نوزاد شما کاملا سالم و شاداب است و رشد مناسبی هم دارد، رفلاکس او جای هیچگونه نگرانی نخواهد داشت.

این واکنش طبیعی نوزادان که معمولا ممکن است با نام «رفلاکس اسید در نوزادان» یا «بازگشت اسید به مری» نیز شناخته شود، بعد از چند ماه به خودی خود برطرف خواهد شد و هیچ اثری از آن باقی نخواهد ماند؛ اما اگر این عمل تا بعد از 18 ماهگی کودک نیز ادامه پیدا کند، آنگاه است که باید چاره‌ی دیگری برای آن اندیشید.

در این مقاله از مجله «کارینو کیدز» می‌خواهیم در کنار یکدیگر، مسئله رفلاکس معده در نوزادان را بررسی کنیم؛ از علائم و نشانه‌ های رفلاکس نوزادان با هم صحبت کنیم، دلایل و علل بروز آن را مشخص کنیم و از انواع روش‌های تشخیص و درمان رفلاکس نوزادان نیز، آگاهی یابیم؛ پس با همراه باشید…

کارینو کیدز یک فروشگاه اینترنتی در زمینه سیسمونی نوزاد و یکی از بزرگترین فروشگاه های اینترنتی در این زمینه است و کیفیت تمام محصولات خود را تضمین می کند. همچنین کارینو کیدز دارای مجوز و نماد اعتماد الکترونیک از مرکز توسعه تجارت الکترونیک وزارت صنعت و معدن و تجارت می باشد؛ شما با خیال آسوده می توانید سفارشات خود را ثبت و در سریع ترین زمان درب منزل دریافت کنید.

رفلاکس معده در نوزادان چیست؟

همانطور که در مقدمه به آن اشاره کردیم، رفلاکس معده در نوزان (Reflux in babies – Infant reflux) امری است کاملا طبیعی و در بسیاری از کودکانی که تازه متولد شده‌اند، وجود دارد و بعد از چند ماه، از بین می‌رود.

این واکنش، معمولا چند دقیقه بعد از تغذیه با شیر مادر اتفاق می‌افتد؛ همان شیر مجددا از معده نوزاد برگشت خورده، وارد مری و دهان نوزاد می‌شود. در این حالت، این غذای برگشت خورده صرفا وارد دهان نوزاد می‌شود و اگر به چشم خود دیده باشید، تنها زبان او را اندکی سفید می‌کند. اما ممکن است حجم شیر برگشت خورده، آنقدر زیاد باشد که به استفراغ تبدیل شود. در این حالت می‌گوییم که رفلاکس معده نوزاد اندکی شدیدتر است.

البته در هر دو صورت، جای هیچگونه نگرانی وجود ندارد؛ زیرا که رفلاکس معده در نوزادان، در نهایت تا 1 سالگی کاملا بهبود پیدا کرده و به صورت طبیعی، درمان می‌شود. (این عارضه معمولا بعد از 8 هفتگی به اوج خود می‌رسد.)

علائم رفلاکس معده در نوزادان

علائم و نشانه های رفلاکس معده، به راحتی توسط خود مادر نیز قابل تشخیص است:

  • بازگشت شیر به دهان، یا استفراغ؛ در حین شیر خوردن یا مدتی بعد از آن
  • سرفه یا سکسکه به هنگام خوردن شیر
  • بی‌قراری نوزاد در هنگام شیر خوردن
  • پریدن شیر در گلوی نوزاد به هنگام تغذیه
  • قورت دادن بعد از آروغ زدن
  • گریه و بهانه‌گیری‌های غیرطبیعی

البته توجه داشته باشید که بعضی از اوقات، نوزاد ممکن است برخی از علائم رفلاکس نوزادان را داشته باشد، اما محتویات معده را بالا نیاورد. در این صورت، به آن رفلاکس پنهان یا رفلاکس خاموش گفته می‌شود.

اگر تمایل دارید در مورد علت گریه های نوزاد و راهکار آن بیشتر بدانید می توانید مقاله زیر را مطالعه کنید.

در صورت مشاهده علائم زیر، بهتر است که سریعا، به پزشک متخصص مراجعه نمایید:

  • عدم رشد و ثبات وزن
  • بالا آوردن محتویات معده با سرعت بسیار بالا، در حد پرتاب شدن
  • بالاآوردن ترشحات زرد یا سبز رنگ
  • بی‌میلی به غذا و بی‌اشتهایی
  • وجود خون در ادرار یا مدفوع
  • تنفس سخت یا سرفه‌های مزمن
  • شروع استفراغ مزمن بعد از 6 ماهگی
  • تحریک‌پذیری و ناراحتی بعد از تغذیه
شاید به این مطلب هم علاقمند باشید
قنداق کردن نوزاد

رفلاکس معده نوزاد

علل و دلایل بروز رفلاکس در نوزادان

دلایل بروز رفلاکس معده در نوزادان، می‌تواند طیف وسیعی را شامل شود و مجموعه‌ای از علل مختلف را در بر بگیرد. به صورت کلی، اگر بخواهیم دلیل رفلاکس معده نوزاد را از نظر علم پزشکی توضیح دهیم، می‌توانیم آن را اینطور تعریف کنیم:

در نوزادان مبتلا به رفلاکس، دیچه تحتانی مری که نقش حلقه عضلانی بین مری و معده را ایفا می‌کند، هنوز کاملا مرطوب نشده و نمی‌تواند به خوبی، از بازگشت محتویات معده به مری، جلوگیری نماید. بعد از اینکه نوزاد شیر خورده و سیر می‌شود، این دریچه نیز مرطوب شده و اکنون به خوبی بسته می‌شود؛ اما مقداری از غذا در مری او باقی مانده و در نهایت، به شکل رفلاکس، به دهان نوزاد باز می‌گردد.

معمولا رفلاکس معده نوزادان، در مواقع زیر رخ داده و با تشدید می‌شود:

  • زمانی که نوزاد طاق باز می‌خوابد،
  • تا زمانی که هنوز شروع به مصرف غذای جامد نکرده است،
  • به هنگام خوردن شیر، هوا وارد معده او می‌شود،
  • به هنگام سرفه، گریه و یا تقلا کردن نیز ممکن است رخ دهد.

علل نادر در بروز رفلاکس معده نوزادان

چنانچه که پیشتر نیز به آن اشاره کردیم، رفلاکس معده در نوزادان، امری است کاملا طبیعی و نمی‌توان دلیل خاصی را برای آن بیان کرد؛ اما این را هم گفتیم که علل بروز رفلاکس معده در نوزاد، می‌تواند طیف وسیعی را شامل شود.

از جمله دلایل نادر بروز رفلاکس معده در نوزادان، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • التهاب معده و روده آلرژیک

کودکانی که به این عارضه دچار هستند، در حقیقت به یکی از ترکیبات موجود در مواد غذایی مصرفی، آلرژی دارند؛ به عبارت دیگر، معده آن‌ها توانایی تحمل و هضم آن ترکیب را ندارد. شایع‌ترین ترکیبی که بسیار از افراد نمی‌توانند هضم کنند، پروتئین گاوی در شیر است.

  • بیماری رفلاکس معده به مری (GERD)

در حقیقت این عارضه، نوع شدیدتر و حادتر از رفلاکس معده نوزاد است؛ در این حالت، رفلاکس آنقدر زیاد است که اسید معده نیز وارد مری شده و باعث بروز انواع آسیب‌ها به جداره خارجی مری می‌شود.

  • اِزوفاژیت اُوزینوفیلیک

از جمله دلایل نادر رفلاکس معده در نوزادان، همین عارضه است؛ در بدن افرادی که به این عارضه دچار هستند، نوعی از گلبول‌هاس سفید خون، با نام «اُزینوفیل» تشکیل لخته می‌دهند و به لایه‌ی خارجی مری حمله کرده و باعث بروز انواع آسیب‌ها و التهابات می‌شوند.

  • انسداد مری

یکی دیگر از علل نادر رفلاکس معده در نوزادان، ابتلا به سندروم انسداد مری است؛ بروز این عارضه، باعث می‌شود که مری نوزاد، آنقدر تنگ شود که گاهی اوقات به مرز گرفتگی و انسداد برسد. یا اینکه ممکن است مسیر بین معده و روده نیز دچار همین شرایط شود.

عوارض رفلاکس معده در نوزادان

رفلاکس معده در نوزادان، عوارض خاصی را به دنبال نخواهد داشت. آنطور که در همین مقاله به آن اشاره کردیم، رفلاکس در نوزدان طبیعی است و اگر نوزاد، علائم رفلاکس حاد را نداشته باشد، آنگاه عوارض خاصی نیز متوجه‌ی او نخواهد بود. این نوع رفلاکس، نهایتا تا بعد از 1 سالگی خود به خود درمان شده و جای نگرانی ندارد.

اما از طرفی، اگر علائم رفلاکس معده نوزاد شما، همان علائم رفلاکس حاد بود، و یا تا بعد از 1 سالگی نیز هنوز آثار آن وجود داشت، آنگاه ممکن است این رفلاکس، عوارض جدی‌تری را به دنبال داشته باشد. در چنین مواقعی، معمولا کودک مبتلا به GERD است و می‌تواند به عوارض دیگری دچار شود.

از جمله شایع‌ترین عوارض رفلاکس معده در نوزادان، می‌توان موارد زیر را برشمرد:

  • کمبود وزن
  • توقف رشد
  • مشکلات تنفسی و…

تشخیص رفلاکس معده در نوزادان

با مطالعه این مقاله، خود مادران نیز به راحتی می‌توانند رفلاکس معده در نوزاد را تشخیص دهند؛ اما همیشه تشخیص دقیق و نهایی، بر عهده پزشک متخصص است. پزشک برای اینکه بتواند نظر قطعی درباره رفلاکس نوزاد بدهد، ممکن است مجموعه‌ای از آزمایش‌های مختلف را تجویز نماید.

شاید به این مطلب هم علاقمند باشید
بغل کردن نوزاد

از جمله متداول‌ترین روش های تشخیص رفلاکس معده در نوزادان، می‌توان این موارد را نام برد:

  • سونوگرافی

از اولین آزمایش های تشخیص رفلاکس معده در نوزاد، سونوگرافی است. از سونوگرافی، با نام روش اولتراسونیک نیز یاد می‌شود و در اصل، برای تشخیص گرفتگی بین دریچه معده و مری، یا همان «تنگی پیلور» استفاده می‌شود.

  • چکاپ‌های آزمایشگاهی

از دیگر روش های متداول برای تشخیص رفلاکس معده در نوزاد، می‌توان به تست‌ها و چکاپ‌های آزمایشگاهی اشاره کرد؛ به خصوص اگر رفلاکس، با علائم حاد همراه باشد. در این روش، از نوزاد آزمایش خون، ادرار و اوره گرفته گرفته شده و می‌تواند دلایل استفراغ‌های متداول نوزاد و یا توقف رشد او را مشخص کند.

  • تست میزان اسیدیته مری

این تست که با نام پایش PH مری نیز شناخته می‌شود، از دیگر راه های تشخیص رفلاکس معده نوزادان، به شمار می‌رود. همانطور که از نامش پیداست، پزشک متخصص به کمک لوله‌ای نازک که از دهان و یا بینی وارد مری نوزاد می‌شود و از طرف دیگر نیز به دستگاهی مخصوص وصل است، میزان اسیدیته مری را، اندازه‌گیری می‌کند.

  • عکسبرداری از دستگاه گوارش

اگر پزشک به تنگی مری مشکوک باشد، برای کسب اطمینان بیشتر، این روش را نیز تجویز خواهد کرد. در این روش که با استفاده از عکسبرداری اشعه ایکس انجام می‌پذیرد، کودک ابتدا باید محلول باریم خورده و بعد از آن نیز، از دستگاه گوارش فوقانی او، عکسبرداری می‌شود.

  • اندوسکوپی

نهایی‌ترین روش تشخیص رفلاکس معده در نوزادان، اندوسکوپی است. این مورد، تنها در موارد بسیار کمی تجویز می‌شود؛ زیرا نوزاد باید در طی آن بی‌هوش باشد. اگر پزشک باز هم به تنگی مری مشکوک باشد از این روش استفاده خواهد کرد. این روش نه تنها برای بررسی، بلکه گاها برای درمان نیز به کار می‌رود.

اندوسکوپی نوزاد برای تشخیص رفلاکس نوزاد

درمان رفلاکس معده در نوزادان و روش‌های آن

رفلاکس معده طبیعی را می‎‌توان با چند راهکار ساده، به حداقل رساند:

  • نگذارید نوزاد کاملا سیر شود؛ حجم شیردهی را کم کنید و در عوض دفعات را افزایش دهید.
  • زمانی که حس کردید کودک در حال آروغ زدن است، شیردهی را متوقف کنید.
  • اگر امکانش هست، موقع شیردهی و به خصوص بعد از آن، کودک را راست نگه دارید.

برای درمان رفلاکس معده نوزادان از نوع حاد و شدید، پزشک معمولا دو روش زیر را در پیش می‌گیرد:

  • استفاده از دارو

زمانی که اسیدیته مری نوزاد بالا باشد، معمولا استفاده از دارو تجویز خواهد شد. اگر کودک دارای علائم رفلاکس معده حاد باشد و یا نشانه‌هایی از ازوفاژیت داشته باشد، ممکن است مجبور به استفاده از داروهایی همچون رانیتیدین و یا امپرازول شود. گفتنی است که این داروها، احتمالا عوارضی همچون عفونت مری، عفونت‌های تنفسی و عدم جذب کافی آهن و کلسیم را به همراه خواهند داشت.

  • انجام عمل جراحی

اگر رفلاکس معده در نوزادان بسیار حاد باشد و منجر به اختلال در تنفس آن‌ها شده باشد؛ و اگر علت بروز آن نیز ضعف و نقص در ماهیچه بین معده و مری (اسفنکر تحتانی مری) باشد، آنگاه پزشک ممکن است برای رفع و اصلاح این نقص، عمل جراحی را تجویز کند. در این عمل، ماهیچه ذکر شده محکم‌تر شده و از برگشت خوردن اسید و یا محتوای معده به داخل مری، جلوگیری می‌کند.

درمان خانگی رفلاکس معده در نوزادان

پزشک برای رفلاکس معده خفیف، نمی‌تواند هیچ درمان خاصی را تجویز کند؛ مهم‌ترین کار در درمان این نوع از رفلاکس، حوصله و میزان تحمل مادر است و باید صبر کرد تا این عارضه، خود به خود رفع شود. در برخی موارد، اگر پزشک مشکوک باشد که رفلاکس معده نوزاد، به دلیل حساسیت به ترکیبات غذایی، مثلا پروتئین گاوی است، ممکن است به مادر دستور دهد تا مصرف لبنیات را قطع کند. از انواع درمان های خانگی برای به حداقل رساندن رفلاکس نیز می‌توان استفاده کرد.

شاید به این مطلب هم علاقمند باشید
چرا صورت نوزاد جوش می‌زند؟

از جمله آسان‌ترین درمان های خانگی رفلاکس معده نوزادان، می‌توان موارد زیر را برشمرد:

  • حداقل تا 30 دقیقه بعد از شیردهی و یا غذا دادن به نوزاد، او را راست نگه دارید.
  • به هنگام شیر دادن یا صرف غذا، کودک را تکان ندهید.
  • آروغ زدن کودک برای کاهش رفلاکس معده بسیار مفید است، با نشاندن کودک و وارد کردن ضربات آهسته، روند آن سرعت و بهبود ببخشید.
  • برای گرفتن آروغ، کودک را روی شانه نگذارید، زیرا فشار وارده به معده کودک، احتمال بروز رفلاکس کودک را افزایش می‌دهد.
  • سعی کنید کودک را روی شکم بخوابانید. طاق باز خوابیدن احتمال رفلاکس معده نوزاد را افزایش می‌دهد.
  • تغییر رژیم غذایی مادر و به اصطلاح «سفت کردن فرمول غذایی یا شیر» او، چندان توصیه نمی‌شود؛ زیرا فقط برگرداندن غذا را کاهش می‌دهد و تاثیری در درمان رفلاکس معده نوزدان ندارد.
  • استفاده از روش بالا، ممکن است موجب خفگی و انسداد ناگهانی مری نوزاد شود.

اگر تمایل دارید در مورد اشتباهات والدین در خواباندن نوزاد بیشتر بدانید می توانید مقاله زیر را مطالعه کنید.

شیشه شیرهای آنتی رفلاکس

یکی دیگر از درمان های خانگی رفلاکس معده در نوزادان، استفاده از شیشه ‌شیرهای مخصوص ضد رفلاکس است. چنان که در همین مقاله ذکر کردیم، یکی از دلایل عمده رفلاکس معده در نوزاد، وارد شدن هوا به معده، به هنگام شیر خوردن است و همین هوای اضافی، می‌تواند احتمال بروز رفلاکس را تا حد زیادی افزایش دهد.

امروز با توجه به علم و تکنولوژی روز، نوع خاصی از شیشه شیرها طراحی شده است که به آن‌ها، اصطلاحا شیشه شیر «آنتی رفلاکس» یا «ضد نفخ» گفته می‌شود. در شیشه‌های معمولی، سوراخ سر شیشه بسیار ریز است و نوزاد برای مکیدن شیر، باید حسابی تلاش کند؛ در همین میان، هوای اضافی بسیاری نیز وارد معده‌اش می‌شود. اما برخلاف شیشه‌های معمولی، این شیشه‌های ضد رفلاکس، سری گشادتری دارند و احتمال ورود هوا به معده نوزاد را کاهش می‌دهند؛ در نتیجه، علائم رفلاکس معده نوزاد را کمتر می‌کنند.

محصولات مرتبطشیشه شیر آنتی رفلاکس

ناموجود

ملزومات غذا خوری

شیشه شیر نچرال ۱۲۵ میل اونت AVENT

محصول ناموجود است؛ تماس بگیرید
اطلاعات بیشتر
ناموجود
محصول ناموجود است؛ تماس بگیرید
اطلاعات بیشتر
17% تخفیف
ناموجود
محصول ناموجود است؛ تماس بگیرید
اطلاعات بیشتر

سخن پایانی

کارینو کیدز یک فروشگاه اینترنتی در زمینه خرید سیسمونی، لوازم نوزاد و خرید لباس نوزاد، خرید لوازم بهداشتی نوزاد و هر آنچه شما برای نوزاد دلبندتان نیاز دارید. همچنین می توانید لیست کامل لوازم نوزاد را بخش چک لیست خرید لوازم سیسمونی مشاهده کنید.

جدیدترین لباس های نوزادیخرید لباس نوزادی

لباس نوزاد و کودک

ست تیشرت نخی و شلوارک جین

۳۶۵,۰۰۰ تومان
35% تخفیف

لباس دوتکه و سه تکه

لباس نوزادی طرح ملوانی

۵۸,۰۰۰ تومان

لباس دوتکه و سه تکه

پلیور کرک دار جلو دکمه

۲۱۰,۰۰۰ تومان

سرهمی نوزاد

سرهمی و کلاه مدل star

۲۴۵,۰۰۰ تومان
20% تخفیف

بادی نوزاد

زیر دکمه آستین کوتاه آدمک سفید

۱۳۲,۵۰۰ تومان
21% تخفیف
۱۳۰,۵۰۰ تومان

لباس نوزاد و کودک

ست بلوز نخی و بیلر

۳۵۰,۰۰۰ تومان
9% تخفیف

لباس نوزاد و کودک

لباس 3 تکه پنبه مدل DOG

۲۳۱,۰۰۰ تومان

سوالات متداول

رفلاکس معده در نوزادان چیست؟

برگشت محتویات معده به داخل مری نوزاد، رفلاکس معده نامیده می‌شود.

آیا رفلاکس معده در نوزدان خطرناک است؟

خیر، رفلاکس معده در اکثر مواقع امری طبیعی است و اگر علائم حاد نداشته باشد و بعد از 1 سالگی ادامه پیدا نکند، جای هیچگونه نگرانی نخواهد داشت.

رفلاکس معده در نوزادان تا چند ماهگی ادامه دارد؟

این عارضه ممکن است از بدو تولد آغاز شده، و در 8 ماهگی به اوج خود برسد و در نهایت، تا 1 سالگی خود به خود درمان شود. ادامه پیدا کردن آن بعد از این زمان، طبیعی نیست.

علت ایجاد ریفلاکس معده در نوزادان چیست؟

رفلاکس عارضه‌ای است طبیعی، اما می‌تواند علل مختلفی نیز داشته باشد؛ ضعف دریچه تحتانی مری، شایع‌ترین علت آن است. در موارد نادر، التهاب معده و روده آلرژیک، GERD و یا اِزوفاژیت اُوزینوفیلیک می‌تواند از علل بروز آن باشد.

منابع و مآخذ:

nhs

mayoclinic

healthline

 

 

 

 

 

5/5 - (3 امتیاز)

‫2 نظر ارسال شده در “استفراغ نوزاد و رفلاکس معده + دلایل، علائم آن

  1. مهسا مومنی :

    مرسی از مقالتون… گفتم منم تجربم رو به اشتراک بذارم. پسر منم رفلاکس داشت، به غذا خوردن که افتاد، خود به خود خوب شدش.

    • پشتیبانی کارینو کیدز :

      درود دوست عزیز. دقیقا این تمام چیزی است که ما سعی داشتیم در این مقاله بر آن تاکید کنیم. رفلاکس شاید در ۹۰ درصد مواقع، به صورت طبیعی و خود به خود درمان می‌شود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *