کلاه فرم دهنده سر نوزاد؛ خرید، مزایا، معایب و روش استفاده

از جمله مشکلاتی که ممکن است بعد از تولد نوزاد رخ بروز پیدا کند، بد فرمی جمجمه است. نوزاد تا چند ماه ابتدایی زندگی، جمجمه‌ی نرمی دارد و به جای استخوان، بیشتر می‌توان آن را به غضروف شبیه دانست. در همین دوره و به دنبال همین نرمی، ممکن است نوزاد بر اثر خوابیدن به شکل اشتباه یا مشکلات حین زایمان، به بد فرمی سر دچار شود. این مشکل، همانطور که از نامش پیداست، شکل طبیعی جمجمه را از بین برده و سر را از حالت گردی که باید داشته باشد، خارج می‌کند. اما چنان که در بند قبلی ذکر کردیم، هیچ دردی نیست که دوا نداشته باشد؛ راه حل این مشکل نیز، استفاده از کلاه فرم دهنده سر نوزاد است که به وفور یافت می‌شود.

کارینو کیدز فروشگاه اینترنتی سیسمونی و یکی از بزرگترین فروشگاه های اینترنتی در این زمینه است و کیفیت تمام محصولات خود را تضمین می کند. همچنین کارینو کیدز دارای مجوز و نماد اعتماد الکترونیک از مرکز توسعه تجارت الکترونیک وزارت صنعت و معدن و تجارت می باشد؛ شما با خیال آسوده می توانید سفارشات خود را ثبت و در سریع ترین زمان درب منزل دریافت کنید.

در این مقاله از «کارینو کیدز» قصد داریم تا از ویژگی‌های کلاه تغییر شکل سر نوزاد با شما صحبت کنیم. از مزایا و معایب استفاده از آن برایتان بگوییم و روش درست استفاده از آن را نیز به شما، آموزش دهیم. با ما همراه باشید.

بد شکلی سر نوزاد چیست؟

قبل از اینکه بدانیم اصلا کلاه فرم دهنده سر نوزاد چیست، ابتدا باید بدانیم که اصلا چرا نوزادان به کلاه تغییر شکل سر احتیاج دارند؟ به عبارت دیگر، ابتدا باید با بد فرمی سر نوزاد آشنا شویم.

چنان که در مقدمه اشاره کردیم، بد شکلی سر نوزاد، عارضه‌ای است که در آن، جمجه نوزاد از حالت نرمال و گرد خود خارج شده و ظاهری غیرطبیعی و بعضا زننده به خود می‌گیرد. همانطو که گفتیم، نوزاد بعد از تولد، جمجه‌ای نرم و غضروف مانند دارد؛ این استخوان‌های نرم و غضروف مانند، یک تکه نیستند و در اصل همچون پازل، در کنار هم قرار گرفته‌اند و با رشد نوزاد، نهایتا تا 2 سالگی، سر جای خود قرار گرفته و به استخوانی سفت، تبدیل می‌شوند.

این موضوع برای تمامی نوزادان تازه متولد شده صدق می‌کند؛ زیرا که در بدو تولد و به خصوص در ماه‌های اولیه، رشد کودک و مغز آن بسیار سریع است و همین رشد سریع، می‌طلبد که جمجه نیز تا حدودی نرم باشد و با رشد مغز، سر نیز بزرگ شود. حال گاهی اوقات، در اثر خوابیدن نادرست، یا در اثر مشکلاتی که ممکن است در حین زایمان طبیعی رخ دهد و یا اصلا به دلایل ارتوپدیک یا… رشد جمجه و سفت شدن آن، به شکلی نادرست انجام پذیرد و شکل سر نوزاد، از حالت طبیعی خود خارج شود.

اگر تمایل دارید در مورد اشتباهات والدین در خواباندن نوزاد بیشتر بدانید می توانید مقاله زیر را مطالعه کنید.

انواع بد شکلی سر نوزاد کدام است؟

بدشکلی سر نوزاد و خارج شدن آن از حالت طبیعی، می‌تواند انواع و اقسام مختلفی داشته باشد. آشنایی با انواع این کلاه، به ما کمک می‌کند بدانیم که کلاه فرم دهنده سر نوزاد چه مشکلاتی را درمان می‌کند.

انواع بدشکلی سر نوزاد، به شرح زیر است:

• پلاژیوسفالی (Plagiocephaly)

از جمله شایع‌ترین بدفرمی های سر نوزاد، می‌توان به بدشکلی پلاژیوسفالی اشاره کرد. این بدفرمی، در حقیقت به علت وارد شدن فشار خارجی به جمجمه، شکل آن را تحت تاثیر قرار داده و آن را از حالت طبیعی خارج می‌کند. در این حالت، قسمت پشت و جلوی جمجمه، تقارن خود را از دست می‌دهد و اگر از بالا به سر نوزاد نگاه کنیم، سر حالتی شبیه به متوازی الاضلاع خواهد داشت.

• براکیسفالی (Brachycephaly)

که گاها تحت عنوان پلاژیوسفالی موقعیتی و یا سندروم سر تخت نیز شناخته می‌شود؛ زمانی به وجود می‌آید که نوزاد، در اکثر مواقع روی سر خود و به صورت طاق‌باز خوابیده، و پشت سرش مدام در یک حالت، روی بالش باشد. برای نوزاد دردناک نیست و عوارض حادی را به دنبال ندارد؛ تنها با استفاده از جا به جا کردن سر نوزاد به هنگام خواب، می‌توان از بروز این عارضه، جلوگیری نمود. اگر تا 6 الی 8 ماهگی برطرف نشد، آنگاه می‌توان از کلاه فرم دهی سر نوزاد استفاده نمود.

• اسکفوسفالی (Scaphocephaly)

این عارضه بدفرمی سر نوزاد، درست بر خلاف مورد پیشین است؛ هر اندازه که سندروم سر تخت، پشت سر نوزاد صاف می‌شود، در این عارضه، سر گرد شده و بیش از اندازه، به به عقب کشیده می‌شود. اسکفوسفالی که البته بسیار هم نادر است، سر را اصطلاحا به شکل قایق در می‌آورد؛ در این عارضه جمجه باریک و بلند شد و اگر از کنار به آن نگاه کنیم، بیضی شکل خواهد بود.

• کرانیوزونوستوز (Craniosynostosis)

همانطور که قبلا گفتیم، سر نوزاد در بدو تولد، به صورت صفحات غضروفی است و 2 سال طول می‌کشد تا این غضروف‌ها به استخوان تبدیل شده و به هم جوش بخورند. حال اگر فرایند جوش خوردن، زودتر از موعد طبیعی خود آغاز شود، کرانیوزونوستوز یا همان سندروم جوش خوردن زودهنگام استخوان جمجمه، رخ خواهد داد. این عارضه را می‌توان تا حدودی جدی دانست؛ زیرا که بروز آن، می‌تواند رشد مغز را محدود کرده و در نهایت، موجب بروز مشکلاتی مثل کندذهنی، ناتوانی در یادگیری، سردرد مزمن و یا از دست دادن بینایی شود. برای درمان این عارضه در بیشتر مواقع به عمل جراحی و پس از آن به استفاده از کلاه فرم دهی نیاز است.

تشخیص بدفرمی سر و لزوم استفاده از کلاه فرم دهی

بعد از اینکه با انواع عارضه‌های بدفرمی سر نوزاد آشنا شده‌اید، احتمالا اکنون حساس و کنجکاو شده‌اید و فقط یک سوال در ذهن خود دارید: چطور بفهمیم نوزاد به کلاه فرم دهنده سر نیاز دارد؟ خب جواب ساده است و البته باید خاطرتان را آرام کنیم که جای هیچگونه نگرانی وجود ندارد. پس حساسیت بی‌جا را کنار گذاشته و آرامش خود را حفظ کنید!

در مرحله اول، پیش از هر چیز دیگر، اولین تشخیص استفاده از کلاه بدفرمی نوزاد، بر عهده‌ی مادر است. شما به عنوان مادر، به راحتی می‌توانید با بررسی سر نوزاد خود، هرگونه عیب و حالت غیرطبیعی را تشخیص دهید. در مرحله دوم، اگر خودتان متوجه‌ی هیچ تغییر شکل سر نوزاد نشدید، بهتر است که کار را به یک متخصص اطفال بسپارید. بدون شک، یک متخصص، می‌تواند تشخیص بهتری را ارائه دهد.

متخصص، سر نوزاد را به خوبی معاینه کرده و یا با ابزار مختلف، سایز و ابعاد سر نوزاد را اندازه می‌گیرد. حتی ممکن که برای تشخیص بهتر، رادیولوژی یا سی تی اسکن را نیز تجویز کند. در صورت تشخیص هرگونه ناهنجاری، در نهایت شما را به متخصص ارتوپد معرفی کرده و مراحل درمان، از همانجا آغاز خواهد شد.

عملکرد کلاه فرم دهی سر نوزاد چگونه است؟

کلاه فرم دهی سر نوزاد، با نام «کلاه کرانیال» یا «اورتوز کرانیال» نیز شناخته می‌شود (Cranial Orthoses). استفاده از این کلاه، در حقیقت رشد سر نوزاد را اصلاح می‌کند و به نوعی، آن را در مسیر درست رشد قرار داده و به آن چارچوب می‌بخشد. بسیاری از مادران، از خود می‌پرسند که چگونه سر نوزاد را گرد کنیم؟ پاسخ، استفاده از کلاه فرم دهی سر نوزاد است.

مزایای استفاده از کلاه فرم دهنده سر نوزاد، این است که باعث می‌شود که سر، حالت متقارن و گرد خود را حفظ کند. استفاده از این کلاه، تا حدودی به سر نوزاد فشار وارد می‌کند و باعث می‌شود که سر، باع حالت طبیعی خود بازگردد. تشخیص استفاده از این کلاه، بر عهده متخصص است و توصیه می‌شود که والدین، بدون مشورت و به صورت خودسر، از این کلاه‌ها استفاده نکنند.

تفاوت کلاه فرم دهی سر نوزاد و کلاه ایمنی

برای اینکه هر چه بیشتر با این کلاه‌ها آشنا شویم، باید بدانیم که کلاه مخصوص تغییر شکل سر نوزادان چه تفاوتی با سایر کلاه های ایمنی دارد؟ پاسخ خیلی واضح است و شاید خودتان تا به حال به آن پی برده باشید.

موارد زیر، از جمله مهم‌ترین تفاوت‌ های کلاه فرم دهی و کلاه ایمنی است:

• کلاه فرم دهی سر نوزاد، باید فقط توسط پزشک متخصص تجویز شود.
• کلاه ایمنی سایزهای مشخصی دارد، اما کلاه فرم دهی، متناسب و مخصوص سر کودک شماست.
• کلاه مخصوص فرم دهی، باید با اسکن سر نوزاد ساخته شود.
• کلاه ایمنی معمولا محکم است و تاثیری در فرم دهی سر کودک ندارد.
• کلاه فرم دهی سر نوزاد، از داخل، از جنس فوم است و برای بهبود فرم سر، به آن فشار می‌آورد.

مراحل ساخت کلاه فرم دهی و درمان بدفرمی

حال که می‌دانی کلاه فرم دهنده سر نوزاد چیست و استفاده از آن چگونه تشخیص داده می‌شود، اکنون بهتر است نگاهی به روند ساخت و مراحل درمان بدفرمی‌ های سر نوزاد نیز داشته باشیم.

همانطور که در بخش قبلی به آن اشاره کردیم، ساخت و تشخیص نهایی استفاده از کلاه بد فرمی سر نوزاد، باید به دست پزشک متخصص ارتوپد انجام بپذیرد. در مراحل اولیه، پزشک متخصص ابتدا معاینات بالینی را انجام می‌دهد و سپس نوبت به عکسبرداری‌های سه‌بعدی می‌رسد.

این اسکن سه‌بعدی، به وسیله‌ی کلاهی مخصوص از جنس نایلون استاکینت انجام می‌پذیرد. اسکنر، در داخل این کلاه قرار دارد و با قرار گرفتن آن روی سر نوزاد، شکل سر را اسکن می‌کند. استفاده از این کلاه و عکسبرداری با آن، هیچگونه مضراتی برای کودک نخواهد داشت. در نهایت به وسیله تصویر به دست آمده از این اسکن، ماکت یا نمونه سه‌بعدی سر نوزاد ساخته می‌شود و از این روی این ماکت نیز، کلاه فرم دهی.

در جلسات بعدی، نحوه استفاده از کلاه فرم دهنده سر نوزاد به شما آموزش داده می‌شود. عده از مادران می‌پرسند که آیا درمان با کلاه تغییر شکل تنها درمان برای کودکان مبتلا به پلاژیوسفالی موضعی است یا نه. باید بدانید که برای تمامی بدفرمی‌های نامبرده، می‌توان از این کلاه‌ها استفاده کرد. به خصوص اگر کودک شما مبتلا به نوع حاد بد فرمی سر یا همان کرانیوزونوستوز بوده باشد، معمولا علاوه بر استفاده از کلاه فرم دهی، عمل جراحی را نیز پشت سر خواهید گذاشت؛ از همین روی، روند درمان طولانی‌تر خواهد بود.

سن مناسب برای استفاده از کلاه فرم دهی سر نوزاد

بعد از این همه آسمان و ریسمان بافتن، سوال دیگری که ممکن است ذهن شما خوانندگان را به خود مشغول کرده باشد، این است که بهترین سن برای آغاز پوشیدن کلاه تغییر شکل سر در کودکان چه زمانی است؟ و یا اینکه استفاده از کلاه را در چند ماهگی باید آغاز کرد؟

در جواب این سوال نیز باید اینطور پاسخ دهیم که چقدر زودتر برای تشخیص بد فرمی سر نوزاد اقدام شود، بهتر است. بهترین زمان برای درمان این بدفرمی‌ها، از 3 الی 6 ماهگی است (یا به باور عده‌ای، از 4 تا 7 ماهگی) و نهایتا تا 18 ماهگی، تاثیر خواهد داشت. بعد از 18 ماهگی، جمجمه نوزاد حالت غضروفی خود را از دست داده و درمان بدفرمی‌ها، بسیار سخت و گاها غیر ممکن خواهد شد.

به علاوه، توجه داشته باشید که هر اندازه زودتر برای استفاده از کلاه فرم دهنده سر نوزاد اقدام نمایید، طول مدت درمان نیز کوتاه‌تر خواهد بود. هر اندازه که نوزاد کوچک‌تر باشد، دوره‌ی درمان کمتری خواهد داشت و ممکن است تنها چند هفته، به پوشیدن کلاه احتیاج داشته باشد. اما با بزرگ‌تر شدن او، روند درمان نیز به همان اندازه سخت‌تر، و طولانی‌تر خواهد شد.

زمان طلایی برای درمان بد فرمی سر و استفاده از کلاه فرم دهنده سر نوزاد، از 3 تا 6 ماهگی است و باید تا 12 ماهگی ادامه پیدا کند. استفاده از این کلاه بعد از 18 ماهگی، تاثیری نخواهد داشت.

میزان استفاده از کلاه مخصوص فرم دهی چقدر است؟

این مقاله برای جواب دادن به سوالات شماست و اکنون سوال دیگری که مطرح می‌شود، این است که اصلا، نوزادان چه مدت باید کلاه مخصوص تغییر شکل سر را بپوشند؟ به عبارت دیگر، میزان و مدت زمان استفاده از کلاه مخصوص فرم دهی سر نوزاد چقدر است؟

بعضی از والدین می‌پرسند، که آیا لازم است کودک کلاه تغییر شکل سر را تمام روز بپوشد؟ گفتنی است که این کلاه، باید در تمام طول روز، روی سر نوزاد باشد. توصیه‌ی متخصصان بر آن است که در طول روز، نوزاد و یا کودک باید به مدت 23 ساعت، از این کلاه استفاده کند. البته تشخیص اصلی مدت زمان استفاده، بر عهده‌ی پزشک متخصص اورتوپد است و اوست که باید با توجه به میزان بد فرمی سر نوزاد، میزان استفاده را تعیین کند.

در رابطه با مدت زمان استفاده از کلاه فرم دهی نوزاد، نکات زیر را به یاد داشته باشید:

• در ابتدا فقط باید روزی چند ساعت (نهایتا 3 ساعت) از این کلاه استفاده کرد.
• مدت زمان استفاده را باید رفته رفته افزایش داد تا کودک به آن عادت کند.
• کلاه را فقط باید برای حمام کردن نوزاد  و پوشیدن لباس درآورد.
• طول مدت درمان با استفاده از کلاه مخصوص فرم دهی، معمولا 3 ماه است.

عوارض جانبی و سختی‌های استفاده از کلاه فرم دهی

مادران همیشه نگران این هستند که آیا کلاه مخصوص تغییر شکل سر نوزادان ناراحت کننده است؟ باید بگوییم که استفاده از کلاه فرم دهنده سر نوزاد، اگر به صورت اصولی و متناسب با ابعاد سر او ساخته شده باشد و اگر از کیفیت مطلوب برخوردار باشد، هیچگونه ناراحتی و اذیتی را برای نوزاد و یا کودک، به همراه نخواهد داشت. به عبارت دیگر، کلاه مخصوص فرم دهی، به خودی خود موجب بروز هیچگونه درد و یا آزاری در کودک نمی‌شود.

در جواب اینکه آیا پوشیدن کلاه تغییر شکل سر عوارض جانبی دارد یا نه، هم می‌توان پاسخ مثبت داد، هم پاسخ منفی. اگر کلاه هرگونه نقص و یا ایرادی داشته باشد، جنس و یا کیفیت نامطلوبی داشته باشد و یا ابعاد آن، متناسب ابعاد سر نوزاد نباشد، ممکن است باعث به وجود آمدن عوارض جانبی خاصی شود. در غیر این صورت، با چند روز استفاده، نوزاد و یا کودک، حسابی به کلاهش، عادت خواهد کرد.

از جمله عوارض استفاده از کلاه فرم دهی نامناسب، می‌توان موارد زیر را برشمرد:

• سوزش پوست
• ناراحتی و درد
• بوی نامطبوع و زننده

عواقب عدم استفاده از کلاه فرم دهنده سر نوزاد

همانطور که در ابتدای مقاله ذکر کردیم، بد فرمی سر نوزاد، آن چنان عارضه‌ی حاد و خطرناکی به حساب نمی‌آید و در کمتر مواردی ممکن است نیاز به بررسی و درمان سریع داشته باشد. به جز به هنگام بروز کرانیوزونوستوز که ممکن است در نهایت، به عدم رشد مغز کودک منجر شود و سلامت ذهنی او را به خطر بیندازد، در باقی موارد، جای نگرانی وجود نخواهد داشت.

عواقب عدم استفاده از کلاه تغییر شکل سر، بیشتر از هر چیز به سن کودک، و البته شدت ناهنجاری بستگی دارد. عدم استفاده از کلاه، خطری ندارد، جز آنکه سر کودک، دیگر حالت طبیعی نخواهد داشت. که البته برای جلوگیری از این مورد نیز، با مراجعه به متخصص ارتوپد و استفاده از کلاه فرم دهی سر نوزاد، می‌توان به راحتی و با کمترین هزینه، این عارضه را درمان کرد.

تهیه و خرید کلاه فرم دهی سر نوزاد

همانطور که گوشزد کردیم، تهیه و خرید کلاه فرم دهنده سر نوزاد، بر عهده پزشک است و در حقیقت، خرید این کلاه، باید طبق نظر و صلاحدید پزشک متخصص باشد. بسیاری از والدین، می‌پرسند که کلاه فرم دهی سر نوزاد را از کجا تهیه کنم؟ اما ما در جواب اینطور می‌گوییم که این کلاه، با کلاه‌هایی که در فروشگاه‌ها و یا سیسمونی‌فروشی‌ها می‌بینید، متفاوت است و کلاه مناسب، باید به صورت تخصصی و متناسب با سر کودک شما، قالب‌گیری، ساخته و تهیه شود.

در رابطه با قیمت کلاه طبی سر نوزاد نیز، همان پزشک متخصص نظر اصلی خود را خواهد گفت. ابتدا باید دید که عارضه بدفرمی سر نوزاد چقدر جدی است و با توجه به شرایط موجود، در نهایت هزینه‌ی نهایی را به شما اعلام خواهد کرد.

سوالات متداول در مورد کلاه فرم دهنده سر نوزاد

سخن پایانی

کارینو کیدز یک فروشگاه اینترنتی در زمینه خرید سیسمونی نوزاد، لباس نوزاد، لوازم بهداشتی نوزاد و هر آنچه شما برای فرزند دلبندتان نیاز دارید را می توانید به راحتی از سایت ما تهیه کنید.